Voor elke modelbouwer komt er een moment dat je je eigen model een persoonlijk tintje mee wilt geven en het maakt daarbij niet zoveel uit of je vaart, vliegt of rijdt. Voor de één zal het voldoende zijn om de herkenbaarheid tussen soortgelijke modellen te vergroten of wat detaillering aan te brengen, terwijl een ander zijn model een heel eigen look mee wil geven. Kleur is daarvoor het meest gebruikte hulpmiddel.
Het scheelt natuurlijk nogal of je alleen maar van plan bent om wat details in een cockpit of een dashboard van kleur te voorzien of je RTF (Ready To Fly) of RTR (Ready To Ride) model herkenbaar te maken ten opzichte van anderen door bijvoorbeeld de grill of de vleugeltips van een unieke kleur te voorzien. Maar het kan ook veel verder gaan, omdat je je model in je eigen huiskleuren wilt hebben of omdat je een replica van een origineel wilt hebben en wat dacht je van weathering... hierbij geef je een model de looks van een veel gebruikt exemplaar. Misschien ben je wel helemaal verzot op de custom paintjobs die je in de diverse make-over programma’s op bijvoorbeeld het Discovery Canal kunt bewonderen en dan is een model heel wat handzamer en betaalbaarder dan een 1:1 exemplaar.
>> Als je plannen hebt om vaker te gaan spuiten dan is een airbrush pistool een ‘must’. <<
Keuzes
Voordat je naar de winkel rent om een voorraad verf in te slaan zul je een aantal keuzes moeten maken over bijvoorbeeld de soort verf die je wilt en soms zelfs kunt gebruiken, de manier hoe je die wilt aanbrengen en waar die verf op aangebracht gaat worden.
Twee soorten
Natuurlijk zijn er veel meer soorten verf maar je eerste keus is of je wil gaan werken met verf op een waterbasis, meestal zijn dit acryl verfsoorten, of dat je verf wil gaan gebruiken op een basis van een oplosmiddel. Beiden hebben voor- en nadelen waarvan we de belangrijkste even op een rij zetten.
Watergedragen
De belangrijkste voordelen van dit soort verven zijn: praktisch reukloos, hecht op praktisch elke ondergrond, geen aparte lexaan uitvoering nodig en je gereedschap is makkelijk schoon te maken. Nadelen zijn: iets langere droogtijd en niet in een spuitbus verkrijgbaar.
Oplosmiddel
Het grootste voordeel is wel dat deze verfsoorten niet alleen in potjes of flesjes maar ook in spuitbus leverbaar zijn en ze drogen heel snel. Nadelen zijn: geur, niet elke ondergrond reageert goed op het gebruikte oplosmiddel en je hebt speciale reinigers nodig voor je gereedschap.
https://www.modelaction.eu/t-t-rijden-statisch/kleur-bekennen-deel-1#sigProId7b3b7eb594
Aanbrengen
Je kunt verf op een aantal manieren aanbrengen, als we gooien en dompelen wegstrepen houden we er drie over, namelijk: airbrush, kwast en spuitbus. Ook hier zul je keuzes moeten maken en die zijn niet altijd alleen maar afhankelijk van de ondergrond.
Kwast
Prima geschikt voor detaillering, minder voor grote egale oppervlakken, zeker als deze heel glad zijn, een houten scheepsromp moet bijvoorbeeld prima kunnen lukken. Niet met de kwast maar met een penseel zou je zeker op een wat groter model biezen kunnen trekken, het zogenaamde Pinstriping en heb je hier talent voor dan zijn er ook buiten de modelbouw genoeg mogelijkheden om van dat talent gebruik te kunnen maken, want goede pinstripers zijn zeldzaam.
Spuitbus
De snelste en makkelijkste manier, prima voor grote oppervlakken, door de druk en vorm van de spuitmond relatief veel verlies bij kleine losse onderdelen. Verschillende soorten verf voor verschillende ondergronden, het oplosmiddel in de spuitbus kan je model beschadigen dit geldt zeker bij foam vliegtuigen, Ghiant heeft hier een speciale verf voor namelijk RC Styro, deze is geschikt voor gebruik op bijvoorbeeld Depron, Polystyreen en Styro foam. Ook voor gebruik op Polycarbonaat (lexaan) heb je speciale verf nodig maar daar is het meer de hechting die voor problemen zorgt, niet geschikte verf zal heel snel craqueleren en loslaten. De bekende merken hebben allemaal een lexaan geschikte lijn, bij Ghiant is dat de RC Car lijn, LRP noemt hem simpelweg Lexan spray en bij Tamiya is het de PS-serie waarbij de P voor Polycarbonaat staat en de S voor Spray. Je kunt een spuitbus meerdere keren gebruiken als je hem na gebruik op zijn kop houdt en dan het laatste beetje verf uit de spuitkop spuit. Spuitbussen nevelen nogal snel dus dek alles goed af, om jezelf te beschermen draag je natuurlijk altijd een mondmasker, liefst met een koolfilter, om het oplosmiddel te neutraliseren en zorg je voor voldoende ventilatie. Persoonlijk vind ik de zuurstokachtige geur die van de meeste oplosmiddelen afkomt wel prettig, maar na het spuiten van bijvoorbeeld een bigscale model kan dit wel enorme vormen aannemen en is het misschien verstandiger om buitenshuis een soort spuitcabine te fabriceren of voor een vorm van afzuiging te zorgen.
Airbrush
Als je plannen hebt om vaker te gaan spuiten dan is een airbrush pistool een ‘must’, ook als je niet zo vaak iets van kleur voorziet maar daar dan wel hele specifieke kleuren voor wilt gebruiken kun je haast niet om het airbrushen heen. Ook voor het maken van verlopen, schaduwen en weatheren van een model is airbrushen bij uitstek geschikt. Doordat je de luchtdruk kunt regelen is het mogelijk om nevelloos te kunnen werken, ik ken zelfs mensen die hun detaillering en weathering gewoon in de huiskamer doen, natuurlijk gebruiken ze daarbij wel watergedragen verf. Er wordt bij het modelbouw airbrushen trouwens hoofdzakelijk met watergedragen acrylverf gewerkt, toch is het dragen van een mondmasker ook hier een aanrader zeker als er grotere oppervlakken worden bewerkt. Het enige nadeel van airbrushen is misschien de aanschafprijs, maar die weegt wat mij betreft op tegen het gemak en de levensduur van een goed airbrush pistool.
Uitvoering
Airbrush pistolen zijn er in vier categorieën namelijk Single - of Double Action en met een boven- of onderbeker. Bij een single action airbrush pistool hoef je alleen de knop of trekker maar te bedienen de hoeveelheid verf die je spuit heb je van te voren al ingesteld, supermakkelijk maar je moet wel telkens stoppen als je de hoeveelheid wilt wijzigen. Bij een double action airbrush pistool regel je de toevoer van de verf tijdens het spuiten, je kunt je voorstellen dat dit voordelen heeft zeker als je zowel grote vlakken als details tegelijk wilt spuiten. Met een onderbeker kun je sneller van kleur veranderen, ook zijn er aansluitingen om direct op je flesje Createx of Faskolor te schroeven waardoor ze direct aan het pistool gehangen kunnen worden. Perfect bij grote vlakken maar heel oneconomisch bij klein werk, dan spoel je meer verf weg met schoonmaken dan je verbruikt hebt met het airbrushen. Een bovenbekeruitvoering springt veel economischer om met je verf en als je dan ook nog een uitvoering hebt met verwisselbare cups in verschillende maten dan heb je haast geen verlies en kun je ook grotere vlakken aan zonder bij te hoeven vullen.
Compressor
Om constant te kunnen blijven werken moet een compressor aan een aantal voorwaarden voldoen: hij moet een voorraadtank hebben, de druk moet regelbaar zijn vanaf ± 1 bar en er moet een waterscheider opzitten. De voorraadtank zorgt ervoor dat er altijd een buffervoorraad lucht aanwezig is, de drukregelaar zorgt ervoor dat die lucht er met vooraf ingestelde druk uitkomt en de waterscheider zorgt ervoor dat er in die lucht geen waterdruppels aanwezig zijn. De eerste twee moeten op je compressor zitten, voor de waterscheider zijn ook oplossingen die tussen de luchtslang en het airbrush pistool geplaatst worden. Verder bepaalt de inhoud van de tank en de compressormotor of je met één of meer airbrush pistolen tegelijk kunt werken en zijn er fluisterstille, heel luidruchtige en niet- of wel te repareren compressoren op de markt. De keuze is aan jou maar realiseer je wel dat een te mooi om waar te weten aanbieding dat ook vaak is, dus een nieuwe compressor inclusief airbrush voor rond de 60 euro, zoals op internet wel aangeboden, zou in de praktijk weleens tegen kunnen vallen.
>> Wat dacht je van weathering... hierbij geef je een model de looks van een veel gebruikt exemplaar. <<
Keuze
Zelf heb ik de moeizame route gevolgd, begonnen met een Badger onderbeker single action en een luchtfles, deze werd al snel opgevolgd door een double action Faskolor F-1 met aansluiting voor Faskolor (Createx) flesjes en een Sil-Air compressor. De Faskolor kreeg in de loop van de tijd gezelschap van een aantal Sparmax bovenbeker double action pistolen en de laatste tijd kreeg ik het gevoel dat ze eigenlijk geen van alle meer echt superlekker werkten. Met de ruwe versie van dit artikel als leidraad heb ik een lijstje met eisen en wensen opgesteld waar mijn ultieme airbrush pistool aan moest voldoen, met dat lijstje ben ik naar Airbrush Almere gegaan en daar was al snel duidelijk dat het werkpaard van Harder & Steenbeck de Evolution Silverline in two-in-one uitvoering perfect geschikt zou zijn voor mij. In de volgende uitgave bekijken we hem van dichtbij en leg ik uit waarom de Evolution Silverline zo prima past bij mijn wensen en eisen. Ik hoop dat de informatie in dit artikel ook voor jou voldoende is om voor jezelf een lijstje met wensen en eisen samen te stellen.
Fred Boots
www.airbrush-services-almere.nl
Tags: Airbrush, Spuitbus, Compressor
